اثرات قلمروهای مورفوکلیماتیک و مورفودینامیک در احداث جاده های نواحی کوهستانی منطقه مورد مطالعه جاده کرج – چالوس ( تا تونل کندوان)

راه ها به عنوان یک شریان مهم در حمل و نقل و موثر در پیشرفت و توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک کشور نقش مهمی را ایفا می کنند و از مهمترین زیرساخت های کشورها محسوب می شوند. توسعه روزافزون راه های ارتباطی در مناطق حساس بدون رعایت اصول راه سازی در مناطق مستعد ایجاد مخاطره و عدم توجه به ثبات و تعادل این مناطق، سبب ایجاد ناپایداری در جاده ها و حمل و نقل می شود و بر مخاطره آمیز بودن مناطق می افزاید. هدف از این تحقیق بررسی تاثیرات قلمروهای مورفوکلیماتیک ومورفودینامیک در احداث جاده های نواحی کوهستانی در محور کرج - چالوس تا گردنه کندوان است که به علت عبور از مناطق مورفوکلیماتیک گوناگون و حساس و وجود کوهستان های خشن و مرتفع، که نقش تخریبی و تهدید کننده ی دارند، پایداری، مقاومت مواد و سازه های مهندسی را کاهش داده و منجر به بالا بردن خطر ناپایداری دامنه ها می شوند. روش تحقیق از نوع تجربی، اسنادی – کاربردی، استفاده از مدل های مفهومی – ریاضی و همچنین کارهای میدانی بوده است. بررسی آماری و مقایسه نموداری داده های ژئودینامیک نیز در جریان تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اندو با همپوشانی لایه های مختلف (گسل، رودخانه، تراکم زهکشی، شیب و جهت شیب، طبقات ارتفاع، لیتولوژی، کاربری اراضی، پهنه مورفوکلیمایی)ارزیابیها بعه عمل آمده است. نتایج تحقیق نشان دهنده تغییرات قلمروهای مورفوژنتیک و فرایندهای شکل زائی در طول مسیر جاده می باشد، بدین گونه که از جنوب به سمت شمال محدوده و عرض های بالاتر به ترتیب قلمروهای نیمه خشک(72/21 درصد)، ساوان(13/49 درصد)، بوریل(73/ 22 درصد) و مجاوریخچالی (41/6 درصد)، مساحت منطقه را تحت تأثیر قرار می دهند. همچنین نوع و شدت فرایندهای هوازدگی تحت تأثیر ویژگی های فیزیوگرافی(ارتفاع، شیب، جهت شیب)، تغییرات اقلیمی(دما، بارش، رطوبت، یخبندان) در طی سال، نوع لیتولوژی و میزان مقاومت شان، پوشش گیاهی، عرض جغرافیایی در محدوده مورد مطالعه به طور متفاوتی عمل می نماید بدین گونه که محور جاده از جنوب به سمت شمال به ترتیب تحت تأثیر هوازدگی خیلی کم (36/2 درصد)، هوازدگی مکانیکی ضعیف(04/15 درصد)، هوازدگی شیمیایی با یخبندان (36/57 درصد)، هوازدگی مکانیکی متوسط(79/23 درصد)، هوازدگی مکانیکی شدید(43/1 درصد) می باشد. بررسی آماری و مقایسه نموداری داده های ژئودینامیک حاکی از جابه جایی کلی منطقه در جهت شمال شرقی می باشد که تائید کننده فعالیت گسل ها و حرکات نئوتکتونیکی در سطح این منطقه است. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که روند تغییرات و افزایش فرایندهای مورفوژنز همچنین عوارض و مخاطرات مورفولوژیک (فرسایش های آبی، سنگ افت، واریزه ها درز و شکاف ها، یخ شکافتگی، بهمن)، به تبعیت از فیزیوگرافی، دینامیک درونی، ویژگیهای اقلیمی و مورفوکلیمایی در طول مسیر جاده (از بخش های جنوبی به سمت شمال و عرض های بالاتر) می باشد.